Rings of Power, Season 2, Episode 5

Pity those who dwell above, slaves to the sun, chained to its ceaseless rhythm of waking and sleep. In Khazad Dum we bring the sun to us. Με αυτή τη φράση, ο Ντούριν ο 3ος επισφραγίζει την επαναφορά του φωτός του ήλιου στη Μόρια, με τη βοήθεια του ενός από τα εφτά καινούργια δαχτυλίδια που παρέλαβε από τον Κελεμπρίμπορ. Το δαχτυλίδι φαίνεται να του παρέχει πραγματική δύναμη: τη δυνατότητα να διατρέχει με το πνεύμα του το βουνό, να αποκαλύπτει τη δομή, τα πλούτη και τις κρυφές πτυχές του (αν και όχι όλες, βλ. Μπάλρογκ). Όμως από την άλλη είναι φανερό πως επηρεάζει τη συμπεριφορά του, φουντώνοντας την (έως τότε ελάχιστη) απληστία του και καταπνίγοντας τη (μέχρι τώρα γενναία) φρόνησή του. Έχω δύο θέματα με αυτή την αλλαγή: αποτυπώνεται πολύ απότομα και είναι υπερβολικά κοντά στον τρόπο που το Ένα δαχτυλίδι επηρεάζει τον Μπίλμπο στις ταινίες. Ο φαινότυπός της (οι φόροι στις αγορές, οι παράλογες απαιτήσεις του Ντούριν από τις άλλες φατριές των νάνων, η διάθεση για λεηλασία του βουνού) αρχικά με ξένισε, αλλά κοιτάζοντας τις σχετικές σημειώσεις του Τόλκιν στο παράρτημα του Άρχοντα, αναφέρεται ξεκάθαρα ότι τα δαχτυλίδια μπορεί να μην κατάφεραν να υποτάξουν τους νάνους στη θέληση του Σάουρον (λόγω της σκληρότητας της κράσης τους και του πόσο καλά κρυμμένες είναι οι μύχιες επιθυμίες τους), αλλά μεγέθυναν τις ικανότητες και τη δεξιοτεχνία αυτών που τα φορούσαν, αλλά και την απληστία τους, καθώς και τη διάθεσή τους για κυριαρχία. Όσο για τα ίδια τα δαχτυλίδια, οπτικά είναι πολύ όμορφα και ταιριαστά στη γεωμετρική αισθητική των νάνων, αλλά δεν είμαι και τόσο ικανοποιημένος από την ύπαρξη ψιθύρων, που αποτελεί άλλη μια πολύ προφανής προσπάθεια επικοινωνίας με την τριλογία του Τζάκσον.

Παραμένοντας στη Μόρια, βλέπουμε τις αμφιβολίες και μεταστροφές του υιού Ντούριν που παλινωδεί καθώς προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στην πηγαία καχυποψία του σχετικά με τα δαχτυλίδια και στη λαχτάρα για πατρική αποδοχή αλλά και την ευημερία του τόπου του. Τέλος, είναι όμορφη η σκηνή στην ανεξερεύνητη σπηλιά (παρά την άβολη τοποθέτησή της πλάι στην πολυσύχναστη αγορά) όπου βλέπουμε τη Ντίσα να χρησιμοποιεί την τέχνη της για να εξετάσει τον χώρο της λίμνης, ενώ κάτι ανταποκρίνεται στο τραγούδι της. Είναι το Μπάλρογκ; Είναι τα πλοκάμια ενός υδρόβιου παρατηρητή; Φαντάζομαι θα μάθουμε μέχρι το τέλος της σεζόν.

Λίγο πιο δυτικά και υπέργεια, στο Ερέγκιον, βλέπουμε τον Νάρβι με τον Κελεμπρίμπορ να στέκονται μπροστά στην πύλη του Ντούριν, σκηνή που περίμενα από την έναρξη της σειράς. Θα ήθελα να δω το χτίσιμο αυτής της φιλίας, μιας και τώρα μας παρουσιάστηκε έτοιμη από το πουθενά, αλλά με μόνο 8 επεισόδια ανά σεζόν οι συνοπτικές διαδικασίες ήταν κάτι αναμενόμενο. Στέκομαι, όμως, στον ανολοκλήρωτο χαρακτήρα της πύλης: βλέπουμε τα σκαλισμένα μοτίβα της στα οποία λίγο αργότερα στο επεισόδιο (και ενώ η πλάκα της πύλης έχει οριζοντιωθεί και χρησιμοποιείται ως προσωρινό τραπέζι) αρχίζει να τοποθετείται το ιθίλντιν που θα τα καλύψει και θα τα κάνει πρακτικά αόρατα εκτός συγκεκριμένων συνθηκών.

Στο Ερέγκιον, όπως έγραψα και στο κείμενο για τα προηγούμενα επεισόδια, χτυπάει η καρδιά της σεζόν, δηλαδή η σχέση Κελεμπρίμπορ και Άναταρ. Οι συνομιλίες τους παραμένουν απολαυστικές, καθώς ο πρώτος πιάνεται όλο και πιο σφιχτά στα δίχτυα του δεύτερου – κάποια στιγμή, μάλιστα, λέει “It is a game you ‘re playing, is it not? Sowing seeds in others’ minds and then convincing them that the fruit is of their own thought”, δίχως να καταλαβαίνει πόσο κοντά στην πραγματικότητα πέφτει. Η βύθισή του στην αμφιβολία και την απόγνωση απεικονίζεται υπέροχα και αποδεικνύει ότι ο Charles Edwards ήταν πολύ καλή επιλογή για τον συγκεκριμένο ρόλο. Ο Άναταρ από την άλλη, επεκτείνει την επιρροή του και στους υπόλοιπους σιδηρουργούς του Ερέγκιον, και ειδικά στη Μιρντάνια, στην οποία φυτεύει σπόρους αμφιβολίας για το ποιόν του Κελεμπρίμπορ. Έτσι δημιουργεί δύο στρατόπεδα τα οποία απεικονίζονται εξαιρετικά σε μια σκηνή προς το τέλος του επεισοδίου, όπου ο Άναταρ εμψυχώνει τους σιδηρουργούς στο κυρίως σιδηρουργείο πριν ξεκινήσει η κατασκευή των Εννιά, ενώ ο Κελεμπρίμπορ είναι μόνος στο γραφείο το λίγο πιο πάνω και κοιτάζει έντρομος τα τρεμάμενα χέρια του, γεμάτος απόγνωση για το δίχως αποστροφή μονοπάτι στο οποίο βρίσκεται.

Υπάρχουν κάποιες άκομψες στιγμές, όπως εκεί που ο Άναταρ απαντά στην άρνηση του Κελεμπρίμπορ να φτιάξει δαχτυλίδια για ανθρώπους, δηλώνοντας πως θα τα φτιάξει αυτός, μόνος του – το ότι ο Κελεμπρίμπορ επιτρέπει τη χρήση του σιδηρουργείου του για κάτι στο οποίο ο ίδιος είναι αντίθετος, μου φαίνεται ακραίο. Όμως ο τρόπος που ο Άναταρ στρέφει προς όφελός του κάθε εμπόδιο, είναι φανταστικός· για παράδειγμα, όταν ο Κελεμπρίμπορ μαθαίνει από τον πρίγκηπα Ντούριν ότι κάτι πάει στραβά με τα δαχτυλίδια των νάνων, ο Άναταρ, αφού αρνείται κάποια ανάμιξη εκ μέρους του, ρίχνει ύπουλα το φταίγμα στον Κελεμπρίμπορ και στα ψέμματα που έγραψε στον Γκιλ Γκάλαντ, υποστηρίζοντας ότι τα δαχτυλίδια μολύνθηκαν από αυτά. Αυτή είναι μια υπέροχη στιγμή για τη σειρά και ένας εξαίσιος τρόπος να παρουσιάσεις τη μαγεία, ως βούληση, κρυφές σκέψεις, το ηθικό πρόσημο μιας συμπεριφοράς, πράγματα αόρατα και μη μετρήσιμα που όμως έχουν άμεσο αντίκτυπο στον κόσμο μας – αυτή είναι η μαγεία που λατρεύω, μακριά από οποιαδήποτε απόπειρα να προσομοιάσει την επιστήμη και τη μέθοδό της. Έχουμε επίσης μια σκηνή όπου η Μιρντάνια γίνεται αόρατη φορώντας ένα ελαττωματικό δαχτυλίδι, και αντικρίζει την «πραγματική» όψη του πνεύματος του Άναταρ (κάτι που, φυσικά, αυτός καταφέρνει να στρέψει προς όφελός του). Βλέπουμε ένα από τα μικρότερα, δοκιμαστικά και ατελή δαχτυλίδια, τα οποία αναφέρονται στα κείμενα του Τόλκιν. Αυτά ήταν πολλά, κάτι αναμενόμενο, μιας και χρειάστηκαν πολλές απόπειρες μέχρι να τελειοποιηθεί η διαδικασία και να φτάσουμε στα 19+1 δαχτυλίδια της δύναμης. Αυτό είναι ένα αγκάθι με την απόφαση της σειράς να ξεκινήσει με την κατασκευή των τριών, τα οποία, ως τελειότερα, στα γραπτά του Τόλκιν δημιουργήθηκαν στο τέλος. Και μιλώντας για δαχτυλίδια, το επεισόδιο κλείνει, όπως και το τρίτο, με την έναρξη της κατασκευής των εννιά.

Είναι χαρακτηριστικό της ποιότητας του επεισοδίου ότι για πρώτη φορά απόλαυσα το Νούμενορ. Αρχικά, βλέπουμε ένα όραμα του Τολ Ερεσέα (του νησιού των ξωτικών ανατολικά του Βάλινορ), και συγκεκριμένα της Αβαλόνε, της πόλης στην ανατολική μεριά του. Πρόκειται για το νησί με το οποίο το Νούμενορ είχε για μεγάλο μέρος της ιστορίας του μονόδρομη επικοινωνία: απαγορευόταν η πλεύση προς αυτό, αλλά τα ξωτικά του Τολ Ερεσσέα επισκέπτονταν τις δυτικές ακτές του νησιού των ανθρώπων, εκεί που αργότερα θα βρίσκεται ο πυρήνας των Πιστών. Πρόκειται για ένα σημαντικό νησί, το οποίο στις αρχές της Πρώτης Εποχής χρησιμοποιήθηκε ως Ουλμοκινούμενο πλεούμενο για να μεταφερθούν τα ξωτικά από τη Μέση Γη στο Βάλινορ. Ο Αρ-Φαραζόν (με τη στέψη του απέκτησε το πρόθεμα Αρ) αναφέρει ότι κάποιες φορές το νησί αυτό μπορεί να ιδωθεί από την κορυφή του Μενελτάρμα, του ψηλού βουνού στο κέντρο του Νούμενορ. Επιτέλους, αρχίζουμε να βλέπουμε την εμμονή του Φαραζόν με τον θάνατο (κάτι που είδαμε μόνο για μια στιγμή στην πρώτη σεζόν, όταν κοίταξε το πτώμα του Ταρ Παλάντιρ), αυτή στην οποία θα πατήσει ο Σάουρον αργότερα για να οδηγήσει το Νούμενορ στην καταστροφή. Επιτέλους, ακούμε ότι το μένος για τα ξωτικά δεν έχει να κάνει με τις δουλειές που θα πάρουν από τους ανθρώπους (από τις πολύ πολύ χαμηλές στιγμές της πρώτης σεζόν) αλλά με το ότι έχουν το δώρο της αθανασίας.

Η Μίριελ έχει φτάσει στο ψυχολογικό ναδίρ της, το οποίο αναπτύσσεται σε μια περίεργη μοιρολατρία. Αφενός, δεν επιθυμεί εμφύλιο πόλεμο. Όταν, δε, ακούει από τον Ελέντιλ ότι αυτός είδε άλλο όραμα όταν άγγιξε το παλάντιρ, θεωρεί ότι με τη στέψη του Φαραζόν το «περιεχόμενο» του παλάντιρ άλλαξε, το ίδιο και η μοίρα του Νούμενορ, το οποίο σώθηκε από την καταστροφή που η ίδια έβλεπε όταν κοιτούσε στο παλάντιρ. Για αυτό δίνει εντολή στον Ελέντιλ να μην εναντιωθεί με κανέναν τρόπο στον νέο βασιλιά. Είναι σαν μαζί με τη βασιλεία να έφυγε από πάνω της και όλο το βάρος του επερχόμενου χαμού που ένιωθε εδώ και χρόνια, νιώθει μια λύτρωση (που βέβαια δεν θα διαρκέσει για πολύ).

Η Εάριεν, η κόρη του Ελέντιλ, εξαιτίας του πένθους για τον Ισίλντουρ, έχει μετατραπεί (πολύ απότομα, όπως είχα σημειώσει από την αρχή της σεζόν) σε έναν πραγματικά αντιπαθητικό χαρακτήρα, ένα σκουλήκι που δεν υπολογίζει φιλία και οικογένεια, και αποτελεί τον εμπνευστή των (ήπιων για την ώρα) διωγμών των Πιστών. Αποκρουστική, όπως πιθανώς αρμόζει στην πιθανή αρχιτέκτονα του ναού του Μόργκοθ.

Ο Ελέντιλ από την άλλη συγκρατεί την οργή του, τη δίκαιη λαχτάρα για δράση, και έχει τη στόφα του ηγέτη που δεν πτοείται από τυπικές καθαιρέσεις (τρομερή η σκηνή που οι στρατιώτες του ναυτικού τον χαιρετάνε). Όμως υποψιάζομαι πως η τόσο άδικη απώλεια του Βαλάντιλ, ενός βασικού συνδέσμου με τον Ισίλντουρ (που τον θεωρεί νεκρό), θα τον κάνει να βάλει μπρος προς τον Ελέντιλ που ξέρουμε.{: class=”indentia”}

Η κορυφή αυτού του arc, ίσως και ολόκληρου του επεισοδίου, είναι η σκηνή στο ιερό της Νίενα, όπου οι Πιστοί έχουν μαζευτεί για ένα μνημόσυνο στους νεκρούς τους. Η αναφορά του «ιερέα» σε πράσινα λιβάδια ως μεταθανάτια γη είναι, δυστυχώς, σαφώς επηρεασμένη από τις ταινίες του Τζάκσον – η μοίρα των ψυχών των ανθρώπων είναι να περάσουν από τα δώματα του Μάντος και κατόπιν να φύγουν εκτός του κόσμου. Μπορεί όντως κάποια από αυτά τα δώματα να είναι γεμάτα καταπράσινο γρασίδι, αλλά αυτή η εικονογραφία είναι υπερβολικά παραδείσια για τη Μέση Γη που έχω κατά νου.

Όπως και να ‘χει, το μνημόσυνο κόβεται στη μέση από επίθεση των ανθρώπων του βασιλιά, και εκεί έχουμε την πρώτη πράξη του Νουμενόριου εμφυλίου. Εκεί είναι που το Rings of Power αποκτάει τον δικό του Τζόφρεϊ, στο πρόσωπο του θρασύδειλου Κέμεν, ο οποίος όχι μόνο σκοτώνει πισώπλατα τον Βαλάντιλ (σκηνή στην οποία πόνεσα και τις δυο φορές που είδα το επεισόδιο) αλλά μαγαρίζει και τα νερά του ιερού καθαρίζοντας σε αυτά το αίμα από το σπαθί του. Ο Βαλάντιλ, παρά τον λίγο χρόνο που είχε στη σειρά, ήταν ένας πολύ τίμιος χαρακτήρας, πιστός στις αρχές του, και δικαίως ο Ισίλντουρ θα δώσει το όνομά του σε έναν από τους γιους του. Επιτέλους η πλοκή στο Νούμενορ αρχίζει να δένει και να αποκτά ενδιαφέρον.

Το επεισόδιο αυτό ήταν για μένα το καλύτερο όχι μόνο της σεζόν αλλά και ολόκληρης της σειράς μέχρι τώρα, από άποψη ροής και του πόσο τσιτωμένο με κράτησε στην οθόνη. Είναι ίσως η πρώτη φορά που νιώθω ότι υπάρχει σχεδόν από την αρχή μέχρι το τέλος ώριμο storytelling στη σειρά, ενώ ο ρυθμός είναι καταπληκτικός χωρίς να καταφεύγει στην εύκολη λύση της δράσης. Μακάρι αυτό να είναι ένδειξη του πώς θα συνεχίσει η σειρά από εδώ και πέρα.

Άλλα πράγματα που μου φάνηκαν ενδιαφέροντα

• Το επεισόδιο λέγεται Halls of Stone, συμπληρώνοντας έναν ακόμη στίχο από την επωδή του δαχτυλιδιού, μετά τους Elven kings under the sky που είχαμε στο πρώτο. Λογικά ένα από τα επόμενα θα είναι λέγεται Doomed to die, και δεν ξέρω αν θα έχουμε σε αυτή ή την επόμενη σεζόν κάποιο τμήμα του στίχου The dark lord on his dark throne.
• Στο όραμα του παλάντιρ ο Ελέντιλ βλέπει από μακριά τη Ρομένα, τη μόνη πόλη του Νούμενορ που έχουμε δει μέχρι στιγμής, ενώ μαύρος καπνός υψώνεται από αυτήν – ίσως είναι ο καπνός από τις ανθρωποθυσίες που θα κάνει προς τιμή του Μόργκοθ το Νούμενορ αργότερα;
• Η αισθητική του οράματος του Γκιλ Γκάλαντ, είχε μια απόκοσμη ποιότητα ειδησεογραφικού ντοκουμέντου, πολύ παράξενη και αλλόκοτη.
• Ο Άναταρ λέει στον Κελεμπρίμπορ ότι στη σκοτεινότερη, πιο δύσκολη ώρα, πάντα κάποιοι από τη φυλή των ανθρώπων ξεχωρίζουν και λάμπουν με τα ανδραγαθήματά τους. Αναφέρει τον Εαρέντιλ, τον Τούορ, τον Μπέρεν, ονόματα που πάντα είναι ωραίο να τα ακούς. (Υπόψη, όμως, ότι ο Εαρέντιλ ήταν μισοξώτικος και όχι άνθρωπος)
• There is agency uncanny in the heart of stone and ore, λέει ο Κελεμπρίμπορ. Αυτό το επεισόδιο είχε κάποια πραγματικά υπέροχα κείμενα, και αυτή η φράση εμπίπτει σε αυτά.
• Σχεδόν στο τέλος του επεισοδίου ένα ορκ πάει να κόψει κάποια από τα μαλλιά της Γκαλάντριελ αλλά ο Άνταρ το σταματάει. Τα μαλλιά της Γκαλάντριελ έχουν μυθικό χαρακτήρα στο έργο του Τόλκιν, μιας και λέγεται ότι στο χρώμα τους έχει διατηρηθεί κάτι από τη λάμψη των δύο δέντρων του Βάλινορ. Πρόκειται για τα μαλλιά από τα οποία η Γκαλάντριελ αρνήθηκε να δώσει έστω μια τρίχα στον θείο της, τον Φέανορ, αλλά έδωσε τρεις στον Γκίμλι, κάποιες χιλιετίες αργότερα.
  
  

Δεν μου άρεσε:

• Έγραψα παραπάνω ότι νιώθω περίεργα για τον απότομο τρόπο παρουσίασης της επιρροής του ενός από τα εφτά δαχτυλίδια, όπως και για την εμμονή μίμησης των ταινιών του Τζάκσον. Κάτι άλλο σχετικό με τους νάνους που δεν μου άρεσε είναι η παρουσία των απεσταλμένων των άλλων φατριών/βασιλείων των νάνων: όχι μόνο δεν βγάζουν ούτε μια κουβέντα στη συνάντηση που έχει συγκαλέσει ο βασιλιάς Ντούριν, αλλά συγκεκριμένα ο ένας από αυτούς κάνει σαν ξελιγωμένος και ξεμωραμένος γέρος όταν πάει να αρπάξει ένα δαχτυλίδι, τραγικά πράγματα για πρέσβεις.