Μπενβενούτο Τσελίνι - Όταν το Κολοσσαίο ξεχείλισε με φαντάσματα
English version here.
Το έτος είναι 1535 και πρωταγωνιστής ο Ιταλός Μπενβενούτο Τσελίνι, homo universalis (χρυσοχόος, γλύπτης, πολεμιστής, μουσικός, κτλ), με πιθανώς γνωστότερο έργο του το άγαλμα του Περσέα που κραδαίνει το κεφάλι της Μέδουσας. Τη χρονιά εκείνη, λοιπόν, ο Τσελίνι βρισκόταν στη Ρώμη, όπου και ήρθε σε επαφή με ένα Σικελό ιερέα. Στις κουβέντες τους αποκαλύφθηκε σταδιακά η αγάπη αμφότερων για τον αποκρυφισμό. Όταν δε ο ιερέας ανέφερε την ευγενή τέχνη της Νεκρομαντείας, ο Τσελίνι ενθουσιάστηκε, μιας και ήταν κάτι που πάντα τον γοήτευε.
Γρήγορα κανονίστηκε μια σχετική μαγική εργασία, στο νυχτερινό, άδειο Κολοσσαίο, με τον καθένα από τους δύο άντρες να φέρνει κι έναν βοηθό. Ο ιερέας, έμπειρος μάγος, χάραξε έναν πολύπλοκο μαγικό κύκλο στο έδαφος, μες στον οποίο μπήκαν και οι τέσσερις συμμετέχοντες. Καθένας ανέλαβε μια εργασία (επίβλεψη φωτιάς και κάψιμο βοτάνων, κράτημα της σφραγίδας με την πεντάλφα, απαγγελία) και η τελετή ξεκίνησε. Σύντομα εμφανίστηκαν λεγεώνες πνευμάτων, αρκετές για να γεμίσουν σχεδόν το Κολοσσαίο. Ο ιερέας παρότρυνε τον Τσελίνι να ζητήσει κάτι από τα φαντάσματα, και αυτός δήλωσε την επιθυμία του να ξανασυναντήσει την Αντζέλικα, γυναίκα με την οποία ήταν ερωτευμένος. Παρόλο που δεν πήρε κάποια απάντηση, ο Τσελίνι δήλωσε άκρως ενθουσιασμένος με τα γεγονότα της νύχτας.
Σύντομα κανονίστηκε η επόμενη τελετουργία, στο ίδιο μέρος. Ο ιερέας συμβούλεψε τον Τσελίνι να φέρει μαζί του κι ένα μικρό παρθένο αγόρι, όπως και έγινε (ένα δωδεκάχρονο βοηθό που είχε στο μαγαζί). Εκείνη τη νύχτα έφτασαν στο Κολοσσαίο πέντε συνολικά άτομα: ο ιερέας, ο Τσελίνι, δυο φίλοι και το αγόρι. Αυτή τη φορά ο Τσελίνι ανέλαβε να κρατάει τη σφραγίδα ψηλά, και να τη στρέφει με βάση τις υποδείξεις του ιερέα. Το αγόρι παράλληλα καθόταν κάτω από τη σφραγίδα και λειτουργούσε κατά βάση ως μέντιουμ, βλέποντας όσα δεν μπορούσαν να αντιληφθούν οι ενήλικες.
Ο ιερέας ξεκίνησε την τελετή επικαλούμενος πλήθος θεϊκών ονομάτων (τόσο ιουδαιοχριστιανικών όσο και ελληνορωμαϊκών), και οι νεκροί που εμφανίστηκαν ήταν ακόμη περισσότεροι από την προηγούμενη φορά: ολόκληρο το Κολοσσαίο έσφυζε με φάσματα. Ο ιερέας προειδοποίησε τον Τσελίνι να διατηρήσει το κουράγιο του, γιατί μαζί τους βρίσκονταν κάποια από τα πλέον επικίνδυνα πνεύματα. Ο πρωταγωνιστής ζήτησε για μια ακόμη φορά να συναντήσει την Αντζέλικα, και έλαβε την απάντηση των πνευμάτων μέσω του ιερέα: εντός ενός μήνα θα βρισκόταν μαζί της.
Το αγόρι, παράλληλα, ανέφερε κατατρομαγμένο πως έβλεπε το ατέλειωτο σμάρι των νεκρών να τους περιτριγυρίζει απειλητικά, να πυκνώνει ολόγυρά τους. Και πως πέρα από αυτούς, τέσσερις πελώριοι γίγαντες προσπαθούσαν να πλησιάσουν τον κύκλο. Παρά τις προσπάθειες του Τσελίνι να εμψυχώσει το νεαρό, αυτός πανικοβλήθηκε όταν, ανοιγοκλείνοντας για λίγο τα μάτια, ψέλλισε πως έβλεπε ολόκληρο το Κολοσσαίο τυλιγμένο σε φλόγες που τους έζωναν γοργά.
Τότε οι δύο ενήλικες βοηθοί κλήθηκαν να κάψουν μεγάλες ποσότητες βοτάνων που ήταν ανάθεμα για τα φαντάσματα (assafetida: μηδικό σύλφιο). Ένας εξ αυτών, όντας ξέχειλος με τρόμο, αφόδευσε ηχηρά καθώς κινήθηκε προς την τελετουργική κάμινο. Σύμφωνα με τον Τσελίνι, η μυρωδιά και ο τρανός θόρυβος συντέλεσαν στη σταδιακή εξαφάνιση των πνευμάτων, αλλά και στην άνοδο του ηθικού. Σιγά σιγά τα πνεύματα αραίωσαν, επιτρέποντας στους ζωντανούς να βγουν από τον κύκλο. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με το παιδί, στο δρόμο της επιστροφής υπήρχαν δυο πνεύματα που τους ακολουθούσαν, πότε ακροβατώντας στις σκεπές και πότε γλιστρώντας στο έδαφος. Εκείνη τη νύχτα όλοι ονειρεύτηκαν διαβόλους.
Κατόπιν ο ιερέας ήθελε να πάρει τον Τσελίνι στα βουνά της Νόρτσια, για μια τελετή καθαγίασης ενός βιβλίου. Η περιοχή εκείνη ήταν ευνοϊκή για τέτοιες εργασίες, λόγω πλούσιας παράδοσης, αλλά κι επειδή οι χωρικοί που την κατοικούσαν είχαν διατηρήσει γνώσεις της παλιάς Τέχνης και ήξεραν την αξία της διακριτικής σιωπής. Δυστυχώς ο Τσελίνι αναγκάστηκε άμεσα να εγκαταλείψει την πόλη, και δεν κατάφερε να συμμετάσχει και να καταγράψει την τελετή. Όμως πράγματι, εντός ένα μήνα, δίχως κάποια συνεννόηση, βρέθηκε με την Αντζέλικα στη Νάπολη.
Πηγές: